OPS Dzierzkowice

WSTĘP

Program „Posiłek w szkole i w domu” zapewnia pomoc zarówno osobom starszym, niepełnosprawnym, o niskich dochodach, jak i dzieciom, które wychowują się w rodzinach znajdujących się w trudnej sytuacji.

Program przewiduje wsparcie finansowe gmin w udzieleniu pomocy w formie posiłku, świadczenia pieniężnego w postaci zasiłku celowego na zakup posiłku lub żywności oraz świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych.

Istotnym elementem Programu jest zapewnienie dzieciom i młodzieży w wieku szkolnym zjedzenia gorącego posiłku przygotowanego w stołówce szkolnej. Takie
rozwiązanie daje bowiem większą kontrolę nad jakością kupowanych produktów, z których przygotowywane są posiłki, oraz nad procesem ich przygotowywania.

Celem Programu jest również zapewnienie wsparcia finansowego organom prowadzącym publiczne szkoły podstawowe, w tym szkołom artystycznym
realizującym kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej, w organizacji stołówek oraz miejsc spożywania posiłków w szkołach.

Ze środków przekazywanych gminom w ramach Programu dofinansowane zostaną zarówno posiłki wydawane na stołówkach, ale również te dowożone osobom
dorosłym, w tym osobom niewychodzącym z domu (np. ze względu na podeszły wiek czy niepełnosprawność), niebędącym w stanie przygotować sobie codziennie gorącego posiłku. W Programie przeznacza się środki na dowóz posiłków.

Program przewiduje również możliwość zwiększenia przez wojewodę proponowanej kwoty dotacji w wysokości do 5% dla gmin, które realizują posiłek w bezpośrednio prowadzonych przez siebie stołówkach w ramach modułów 1 i 2. 

W ramach Programu opracowane zostały 3 moduły:

1. MODUŁ DLA DZIECI I MŁODZIEŻY;
2. MODUŁ DLA OSÓB DOROSŁYCH;
3. MODUŁ ORGANIZACJI STOŁÓWEK ORAZ MIEJSC SPOŻYWANIA POSIŁKÓW W SZKOŁACH.

I. PODSTAWA PRAWNA PROGRAMU

Program jest programem wieloletnim w rozumieniu art. 136 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2077, z późn. zm.). Wieloletni rządowy program „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019–2023, zwany dalej „Programem”, jest programem wspierania finansowego gmin w zakresie realizacji zadań własnych o charakterze obowiązkowym określonych w art. 17 ust. 1 pkt 3 i 14 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2018 r. poz. 1508 i 1693) oraz organów prowadzących publiczne szkoły podstawowe w zakresie realizacji zadań, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2018 r. poz. 996, 1000, 1290 i 1669). Program będzie realizowany w latach 2019–2023 i obejmie swoim zasięgiem wszystkie województwa.

Program wpisuje się w aktualne ramy strategiczne rozwoju kraju wyznaczone przez „Strategię na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.)” przyjętą przez Radę Ministrów 14 lutego 2017 r. jako jeden z dwóch głównych obszarów koncentracji działań w Strategii (obok rozwoju zrównoważonego terytorialnie) w ramach realizacji Celu II: „Rozwój społecznie wrażliwy i terytorialnie zrównoważony”, Obszar: „Spójność społeczna”, a w ramach niego pkt 3 „Wsparcie grup zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem oraz zapewnienie spójności działań na rzecz integracji społecznej” (str.164–166).

Zakłada się, że w zakresie modułów 1 i 2 wsparcie finansowe dla gmin z Programu będzie realizowane na podstawie art. 115 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, a w zakresie modułu 3 na podstawie art. 90u ust. 4 pkt 5 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2018 r. poz. 1457,
1560 i 1669). 

Obecnie jest realizowany program ustanowiony na podstawie uchwały nr 221 Rady Ministrów z dnia 10 grudnia 2013 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego programu wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” na lata 2014–2020. Proponuje się zakończenie realizacji tego programu w roku 2018 i jednocześnie wprowadzenie z dniem 1 stycznia 2019 r. nowego programu wieloletniego na lata 2019–2023 

II. CELE PROGRAMU

Celem modułu 1 i 2 Programu jest zapewnienie posiłku dzieciom, uczniom i młodzieży oraz objęcie pomocą osób dorosłych, zwłaszcza osób starszych, chorych
lub niepełnosprawnych i samotnych. Za realizację zadań wynikających z modułów 1 i 2 Programu odpowiada minister
właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego.

W ramach modułów 1 i 2 Program przewiduje udzielenie pomocy w jednej z trzech
form:

1) posiłek;
2) świadczenie pieniężne na zakup posiłku lub żywności;
3) świadczenie rzeczowe w postaci produktów żywnościowych.

Miernikami stopnia realizacji Programu w zakresie modułów 1 i 2 są:

1) liczba osób objętych pomocą, tj. ok. 1 250 000 osób;
2) liczba gmin objętych programem, tj. 2478.

Celem modułu 3 Programu jest wzmocnienie opiekuńczej funkcji szkoły podstawowej poprzez tworzenie warunków umożliwiających spożywanie przez uczniów posiłku w trakcie pobytu w szkole.Koordynatorem modułu 3 Programu na szczeblu administracji rządowej jest minister właściwy do spraw oświaty i wychowania.

Wsparcia finansowego w ramach modułu 3 Programu udziela się organom prowadzącym na zadania Programu realizowane przez:

1) publiczne szkoły podstawowe, w tym szkoły zorganizowane w zespołach szkół, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, młodzieżowych ośrodkach
wychowawczych i młodzieżowych ośrodkach socjoterapii;
2) publiczne szkoły artystyczne realizujące kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej.

Miernikami stopnia realizacji Programu w zakresie modułu 3 są:

1. Ogółem liczba szkół publicznych, która w latach 2019–2023 została objęta Programem.
2. Liczba szkół publicznych, w których dokonano:
    1) doposażenia i poprawy standardu funkcjonujących stołówek
        (własna kuchnia i jadalnia) lub doposażenia stołówek, które obecnie nie funkcjonują,
         tak aby mogły zostać uruchomione, lub stworzenia nowych stołówek);
    2) wsparcia w zakresie adaptacji i wyposażenia pomieszczeń przeznaczonych do spożywania posiłków,
        tzw. jadalni.

III. MODUŁY PROGRAMU

Program ma charakter modułowy. W jego skład wchodzą trzy moduły, z których każdy ma charakter indywidualny i kierowany jest do innego adresata.

III.1. MODUŁ DLA DZIECI I MŁODZIEŻY

III.1.1. Ze środków przekazywanych w ramach Programu gminy udzielają wsparcia osobom spełniającym warunki otrzymania pomocy wskazane w ustawie z dnia
12 marca 2004 r. o pomocy społecznej oraz spełniającym kryterium dochodowe w wysokości 150% kryterium, o którym mowa w art. 8 ww. ustawy:

1) dzieciom do czasu podjęcia nauki w szkole podstawowej,
2) uczniom do czasu ukończenia szkoły ponadpodstawowej lub szkoły ponadgimnazjalnej – w formie posiłku, świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności albo świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych.

III.1.2. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, gdy uczeń albo dziecko nie spełnia wymagań, o których mowa powyżej, a wyraża chęć zjedzenia posiłku,
odpowiednio dyrektor szkoły lub przedszkola informuje ośrodek pomocy społecznej, właściwy ze względu na miejsce zamieszkania ucznia lub dziecka, o potrzebie udzielenia pomocy w formie posiłku.

III.1.3. Przyznanie pomocy, o której mowa w pkt III.1.2, w przypadku przyjęcia przez gminę odpowiedniego programu osłonowego, o którym mowa w art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, nie wymaga wydania decyzji administracyjnej w sprawie i ustalenia sytuacji rodziny w drodze rodzinnego wywiadu środowiskowego.

III.1.4. Liczba dzieci i uczniów, którym udzielono pomocy zgodnie z pkt III.1.2, nie może przekroczyć 20% liczby uczniów i dzieci otrzymujących posiłek w szkołach i przedszkolach na terenie gminy w poprzednim miesiącu kalendarzowym, a w miesiącu wrześniu tej liczby z miesiąca czerwca.

III.2. MODUŁ DLA OSÓB DOROSŁYCH

III.2.1. Ze środków przekazywanych w ramach Programu gminy udzielają wsparcia w postaci posiłku, świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności,
świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych osobom spełniającym warunki otrzymania pomocy wskazane w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej oraz spełniającym kryterium dochodowe w wysokości 150% kryterium, o którym mowa w art. 8 ww. ustawy, osobom i rodzinom znajdującym się w sytuacjach wymienionych w art. 7 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, w szczególności osobom starszym, chorym i niepełnosprawnym.

III.2.2. Gmina może zorganizować dowóz posiłków dla tych grup mieszkańców
gminy.

III.3. MODUŁ ORGANIZACJI STOŁÓWEK ORAZ MIEJSC SPOŻYWANIA POSIŁKÓW W SZKOŁACH

III.3.1. Moduł 3 dotyczący wzmocnienia opiekuńczej funkcji szkoły podstawowej poprzez tworzenie warunków umożliwiających spożywanie przez uczniów posiłku
w trakcie pobytu w szkole.

W ramach modułu 3 Program przewiduje następujące działania:

1) doposażenie i poprawę standardu funkcjonujących stołówek (własna kuchnia i jadalnia) lub doposażenie stołówek, które obecnie nie funkcjonują, tak aby
mogły zostać uruchomione, lub stworzenie nowych stołówek;
2) wsparcie w zakresie adaptacji i wyposażenia pomieszczeń przeznaczonych do spożywania posiłków, tzw. jadalni.

Wsparcia dla danej szkoły udziela się w ramach tylko jednego działania.

Realizacja ww. działań może być prowadzona w formie zakupu:

1) usług remontowo-adaptacyjnych służących poprawie standardu funkcjonowania stołówek szkolnych lub miejsc spożywania posiłków;

2) niezbędnego wyposażenia kuchni w stołówkach szkolnych, w tym w szczególności:
    a) stanowisk mycia rąk – m.in. umywalka z instalacją ciepłej i zimnej wody,
    b) stanowisk sporządzania potraw i napojów – m.in. stoły produkcyjne, trzony kuchenne z piekarnikami, zlewozmywaki z instalacją zimnej i ciepłej wody, zestawy garnków i innych naczyń kuchennych, zestawy noży kuchennych, chłodziarka z zamrażarką, zmywarka do naczyń, piec konwekcyjno-parowy lub piekarnik z termoobiegiem, naświetlacz do jaj, robot kuchenny wieloczynnościowy,
   c) stanowisk obróbki wstępnej brudnej – m.in. zlewozmywak z instalacją zimnej i ciepłej wody, stoły produkcyjne ze stali nierdzewnej, drobny sprzęt kuchenny, urządzenia do rozdrabniania warzyw i owoców, krajalnice z przystawkami, stanowisko produkcji potraw z mięsa, stanowisko produkcji ciast,
    d) stanowisk obróbki cieplnej – m.in. zlewozmywak z instalacją zimnej i ciepłej wody, piec konwekcyjno-parowy lub piekarnik z termoobiegiem, taborety podgrzewcze, trzony kuchenne z wyciągami, patelnie elektryczne, 
    e) stanowisk ekspedycji potraw i napojów – m.in. stół do ekspedycji potraw, podgrzewacze do potraw i talerzy, pojemniki i termosy gastronomiczne,
    f) stanowisk mycia naczyń – m.in. zlewozmywak z instalacją zimnej i ciepłej wody, pojemnik na odpadki, zmywarka do naczyń, sprzęt do dezynfekcji;

3) niezbędnego wyposażenia miejsc spożywania posiłków, w szczególności stołów, krzeseł, zastawy stołowej, tac, koszy na odpady, termosów  astronomicznych.

Katalog określono w takiej formie, aby zapewnić realizację poszczególnych działań w optymalny sposób, np. zakup termosów gastronomicznych do kuchni (w przypadku działania 1) w celu umożliwienia dostarczania posiłków uczniom lub adaptacji pomieszczeń przeznaczonych do spożywania posiłków w szkołach, w których nie ma kuchni (w przypadku działania 2).

W przypadku działania 1, oprócz zakupu wyposażenia kuchni, możliwe jest również doposażenie lub adaptacja jadalni. W przypadku działania 2 modułu 3 Programu zakłada się zorganizowanie, adaptację lub doposażenie pomieszczeń przeznaczonych do spożywania posiłków przez uczniów. Powinny być one wyposażone w stoły i krzesła umożliwiające uczniom wygodne spożywanie posiłków, zastawę stołową,  kosze na odpady. Można zakupić również termosy gastronomiczne. W każdym z działań można też zakupić usługi remontowo-adaptacyjne, np. malowanie ścian, wymiana posadzki, ułożenie kafelków.